Tahkim
Tahkim, kanunun izin verdiği konularda taraflar arasındaki uyuşmazlıkların devlet yargısı dışında “hakem” adı verilen kişiler aracılığıyla nihai olarak çözümlenmesidir. Bu kapsamda taşınmaz üzerindeki ayni haklardan doğan veya tarafların iradelerine tabi olmayan uyuşmazlıklar tahkime elverişli değildir.
Tarafların devlet yargısı dışında bir organı yetkili kılması, yapacakları bir tahkim sözleşmesi doğrultusunda gerçekleşir. Tahkim sözleşmesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 417 fıkra 1’de şu şekilde tanımlanmıştır; “Tahkim sözleşmesi, tarafların, sözleşme veya sözleşme dışı bir hukuki ilişkiden doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların tamamı veya bir kısmının çözümünün hakem veya hakem kuruluna bırakılması hususunda yaptıkları anlaşmadır.” Ayrıca tahkim sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması gerektiği madde devamında ifade edilmiştir. Yazılı olarak yapılmayan tahkim sözleşmeleri geçerli kabul edilmemektedir.
Tahkimin en önemli özelliği, tahkim sonucunda hakemlerin vermiş oldukları kararların devlet yargısında olduğu gibi bağlayıcı olmasıdır. Tahkim sonucu verilen kararlar, mahkemelerin onayına gerek olmadan taraflara bildirildiği anda icra edilebilir niteliktedir.
Uluslararası tahkim ise farklı hukuki, dilsel ve kültürel geçmişe sahip tarafların uyuşmazlıklarını nihai ve bağlayıcı bir şekilde, kendi hukuk sistemlerinin usul kurallarının formaliteleri olmaksızın çözmelerine izin verecek şekilde gelişmiştir. Bu kapsamda 1958 yılında akdedilen Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcrası Hakkındaki New York Sözleşmesi uluslararası tahkim alanında güçlü ve etkileyici bir alana sahiptir. Sözleşme, uluslararası katılımın en çok olduğu sözleşmelerden biridir. Sözleşme, tahkim sözleşmelerinin ve yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi olmak üzere iki temel konu üzerine düzenleme yapmıştır.